Guilloche là gì? Tất tần tật về nghệ thuật điêu khắc trong chế tác đồng hồ
Họa tiết trên mặt số là một trong những yếu tố mang đến vẻ đẹp độc đáo và đặc trưng của mỗi chiếc đồng hồ. Các đường nét này không chỉ làm tăng tính thẩm mỹ mà còn làm tăng giá trị của đồng hồ và giúp chúng trở thành một tác phẩm tuyệt mỹ với nghệ thuật điêu khắc mang tên Guilloche. Vậy Guilloche là gì? Hãy cùng Bệnh Viện Đồng Hồ theo dõi bài viết này để hiểu rõ hơn về nghệ thuật điêu khắc trong ngành chế tác đồng hồ nhé!
Guilloche là gì?
Guilloche là một thủ pháp điêu khắc họa tiết yêu cầu độ chính xác cao, phức tạp và được lặp đi lặp lại trên mặt số (nền Dial) hay vỏ đồng hồ.
Bên cạnh đó, Guilloche còn xuất hiện trên một số bộ phận như bánh đà và nắp lưng đồng hồ. Guilloche là một trong những kỹ thuật chế tác đỉnh cao trong ngành sản xuất đồng hồ và họa tiết này cũng được xem là một nhánh nhỏ trong Haute Horlogerie vì sự phức tạp hoàn mỹ của chúng.
Họa tiết Guilloche được tạo ra bằng 2 cách thức, một là thực hiện hoàn toàn bằng thủ công và hai là sử dụng cỗ máy Rose Engine hay còn được gọi là máy tiện hình học. Họa tiết này thường xuất hiện trong các sản phẩm đồng hồ cao cấp và có giá thành đắt đỏ, xa xỉ bậc nhất thế giới.
Các họa tiết Guilloche được chế tác một cách tỉ mỉ và yêu cầu độ chính xác cao
Lịch sử hình thành và phát triển của Guilloche
Những năm 1500 – 1600, các họa tiết với cách điêu khắc được lặp đi lặp lại bắt đầu xuất hiện trong việc trang trí các bữa tiệc bằng họa tiết này tại các quốc gia ở châu Âu và thường được điêu khắc thủ công trên ngà voi và các loại gỗ.
Đến năm 1700, kỹ thuật điêu khắc Guilloche dần được cải tiến và được áp dụng trên các chất liệu cứng như sắt, thép, vàng và bạc. Trong giai đoạn này, cách thức điêu khắc Guilloche đều được thực hiện hoàn toàn thủ công nên mất rất nhiều thời gian mới cho ra một sản phẩm hoàn chỉnh.
Vân Guilloche trên tiền giấy
Tuy nhiên, chỉ khi đến cuối thế kỷ 18, Guilloche mới được sử dụng để chế tác trong đồng hồ. Một vài người cho rằng Guilloche được tạo ra bởi một kỹ sư người Pháp tên Guillot, còn một vài ý kiến khác khẳng định rằng chúng được phát minh bởi Hans Schwartz, một người Đức.
Nhưng lịch sử của Guilloche lại được gắn liền với lịch sử của thương hiệu Breguet, khi người sáng lập – Abraham-Louis Breguet bắt đầu đưa những họa tiết Guilloche lên chiếc đồng hồ bỏ túi đầu tiên của thương hiệu Breguet vào năm 1786.
Abraham-Louis Breguet
Đặc điểm của Guilloche trên đồng hồ
Guilloche có 2 dạng họa tiết mà bạn có dễ dàng bắt gặp nhất là họa tiết đường thẳng và họa tiết đường tròn. Để tạo ra những đường vân hoàn mỹ và tinh tế thì những nghệ nhân chế tác đồng hồ bắt buộc phải thực hiện chạm khắc một cách tỉ mỉ và chính xác đến từng chi tiết. Họa tiết Guilloche thường xuất hiện trên những chiếc đồng hồ cao cấp và xa xỉ đến từ các thương hiệu nổi tiếng như Jacob & Co Fleurs de Jardin, Patek Philippe, Breguet,…
Bạn có thể dễ dàng bắt gặp được những họa tiết này trên những chiếc đồng hồ phổ biến ngày nay
Ý nghĩa về Guilloche trên đồng hồ
Từ lâu, họa tiết Guilloche được xem là một biểu tượng của nghệ thuật điêu khắc vô cùng độc đáo trong ngành chế tác đồng hồ. Các họa tiết Guilloche rất hiếm xuất hiện, chúng chỉ có mặt trên một số thương hiệu đồng hồ cao cấp và sang trọng.
Kỹ thuật điêu khắc này cũng đòi hỏi tay nghề của người thợ rất cao và độ chính xác cho từng chi tiết gần như tuyệt đối. Do đó, những chiếc đồng hồ có họa tiết Guilloche không chỉ mang đến trải nghiệm về sự đẳng cấp mà còn là giá trị nghệ thuật trong từng đường nét điêu khắc Guilloche.
Guilloche được tạo ra như thế nào?
Guilloche được tạo ra bằng cách vận hành các tay quay của máy để định hướng mặt số của đồng hồ. Sau đó, Guillochéur – nghệ nhân chế tác Guilloche sẽ tạo áp lực lên mặt số bằng dao cắt, thay đổi áp suất tạo ra các hiệu ứng họa tiết khác nhau. Quá trình tạo ra Guilloche không chỉ mất rất nhiều thời gian mà còn đòi hỏi sự tỉ mỉ và độ tập trung tối đa của những nghệ nhân điêu khắc.
Với quy trình chế tác phức tạp và yêu cầu cao ở tay nghề người thợ, không khó để nhận thấy rằng, chỉ có một số ít nghệ nhân Guillochéur trên thế giới làm công việc này và việc chế tác các mặt số Guilloche bằng phương pháp thủ công chủ yếu chỉ dành riêng cho các thương hiệu đồng hồ cao cấp, nổi tiếng trên thế giới. Ngoài ra, các công cụ và thiết bị để thực hiện điêu khắc Guilloche thủ công rất hiếm được sản xuất. Vì vậy, giá thành của chúng luôn ở phân khúc cao cấp và đắt đỏ nhất thế giới.
Họa tiết Guilloche đang được điêu khắc bằng sự điều khiển của người thợ chế tác để tạo ra thành phẩm
Các loại họa tiết Guilloche phổ biến hiện nay
Có nhiều loại vân Guilloche khác nhau, điều này còn tùy thuộc vào thiết kế và phong cách của dòng đông hồ đó. Tuy vậy, 5 loại Guilloche sau đây sẽ là các loại họa tiết phổ biến nhất mà bạn có thể dễ dàng bắt gặp trên những chiếc đồng hồ đeo tay ngày nay.
Có mẫu Guilloche phổ biến hiện nay
Sunburst Guilloche (Guilloche tia nắng)
Sunburst Guilloche là dạng họa tiết có hình dáng như các tia nắng mặt trời tỏa ra từ xung quanh. Họa tiết này được sử dụng khá phổ biến vì chúng không quá phức tạp và dễ thực hiện nhất trong các loại Guilloche. Về cơ bản, Sunburst Guilloche có thiết kế với các đường vân gợn sóng, thay đổi theo hướng từ kích thước nhỏ ở trung tâm và lớn dần ra phía rìa của đồng hồ.
Đồng hồ Laura Laurent Ferrier với họa tiết Sunburst Guilloche
Grande Tapisserie De Guilloche (Méga Tapisserie)
Grande Tapisserie De Guilloche hay còn được gọi ngắn gọn là Grande Tapisserie, là kiểu dáng với các hàng ngang dọc hình vuông nổi hoặc chìm giống hệt nhau, chúng được khắc lặp đi lặp lại trên mặt số đồng hồ. Grande Tapisserie Guilloche có hai phiên bản khác nhau là loại Small Tapestry và Large Tapestry, sự khác nhau này nằm ở kích thước lớn hay nhỏ của các hình vuông. Họa tiết này được xem là biểu tượng của thương hiệu đồng hồ Audemars Piguet.
Họa tiết Grande Tapisserie De Guilloche trên các mẫu đồng hồ hiện nay
Barleycorn Guilloche
Họa tiết Barleycorn Guilloche được tạo bởi các đường tròn giao cắt lẫn nhau, với các chi tiết càng nhỏ và càng xa tâm, hình càng lớn dần. Họa tiết này được điêu khắc giống như các hình học đồng dạng nhau.
Có thể nói, Barleycorn Guilloche là họa tiết được sử dụng phổ biến nhất trên đồng hồ và có lẽ đây cũng là loại họa tiết khó chế tác nhất. Sự phổ biến của Barleycorn Guilloche được nhắc đến ở đây không phải nói về đến việc họa tiết này được sử dụng ở nhiều mẫu đồng hồ khác nhau mà chúng xuất hiện ở nhiều vị trí trên đồng hồ như quả văng, vỏ đồng hồ.
Barleycorn Guilloche
Hobnail Guilloche (Clous De Paris Guilloche)
Hobnail Guilloche là họa tiết bao gồm các đường được khắc sâu giao nhau, tạo thành các hình dạng kim tự tháp nhỏ, các hình dạng này được sắp xếp thẳng tắp theo hai chiều ngang và dọc. Với một số phiên bản đồng hồ khác, họa tiết Hobnail Guilloche còn có cả đường chéo tạo sự độc đáo cho mặt số đồng hồ.
Họa tiết Hobnail Guilloche xuất hiện trên mặt số đồng hồ
Flinqué Guilloche
Flinqué Guilloche được tạo ra từ các đường vân cong và hình tròn. Họa tiết này đòi hỏi tay nghề rất cao ở nghệ nhân bởi quá trình điêu khắc cực kỳ phức tạp và phải thực hiện hoàn toàn bằng thủ công hoặc kết hợp cùng những thiết bị tinh vi, hiện đại nhất. Sau khi điêu khắc xong, người thợ phủ lên bản khắc một lớp bảo vệ mờ giúp giữ được họa tiết luôn bền đẹp. Chất liệu của lớp phủ thường là men hoặc sơn mài.
Họa tiết Flinqué Guilloche với nhiều đường nét cong và tròn cầu kỳ
Như vậy, Bệnh Viện Đồng Hồ JSC đã gửi đến bạn những thông tin bổ ích về thuật ngữ Guilloche trong ngành chế tác đồng hồ. Hy vọng thông qua bài viết này, chúng tôi có thể giúp bạn giải đáp được những thắc mắc về khái niệm Guilloche là gì và tất tần tật về nghệ thuật điêu khắc đồng hồ hoàn mỹ này.
